Ο πολιτικός χάρτης της Τουρκίας μετά τις εκλογές της 24 Ιουνίου 2018.

Γράφει ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ταξίαρχος ε.α.  

 Απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού μετά 

τις εθνικές εκλογές της 24η; Ιουνίου 2018 στην

Τουρκία αναδεικνύεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με

το «Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP)». Σε ένα

πρώτο επίπεδο ανάλυσης το 52,59% του ΑΚΡ, έναντι

του 30,64% που έλαβε ο αντίπαλός του Μουχαρρέμ

Ιντζέ, δείχνει ότι ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημο-

κρατίας, αποκτά το ελεύθερο να ασκήσει τις υπερε-

ξουσίες που επικύρωσε το περσινό δημοψήφισμα και

συνίστανται ουσιαστικά στην ακύρωση των αρμοδιο-

τήτων του κοινοβουλίου καθώς και στην περαιτέρω

ενίσχυση της προσωποπαγούς διακυβέρνησης – της

διακυβέρνησης μέσω προεδρικών διαταγμάτων. Η δε

συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές έφτασε το πο-

σοστό του 86,80%.

Ας ξεκινήσουμε από το λεγόμενο φιλοκυβερνητικό

μπλοκ, τη «Λαϊκή Συμμαχία», που συγκρότησε το ΑΚΡ

του Ταγίπ Ερντογάν μαζί με το ακροδεξιό «Κόμμα

Εθνικής Δράσης (ΜΗΡ)» του Ντεβλέτ Μπακτσελί. Αν

και η νίκη του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές

είναι αναμφισβήτητη, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το

ποσοστό του 52,59% κατέστη εφικτό με τις ψήφους

του ΜΗΡ(Μπαχτσελι).

Το «Καλό Κόμμα (YP)», της Μεράλ Ακσενέρ, αντι-

προσωπεύει τη φιλοκοσμική, φυλετική εκδοχή της

ακροδεξιάς, σε αντίθεση με το ΜΗΡ(Μπαχτσελι), το οποίο είναι

περιχαρακωμένο στο ιδεολόγημα της τουρκοϊσλαμικής

σύνθεσης –που θέλει το Ισλάμ συστατικό στοιχείο

της τουρκικής εθνικής ταυτότητας του και παρά τις

περί του αντιθέτου εκτιμήσεις, το ποσοστό του 10,01%

που έλαβε το «Καλό Κόμμα»(Ακσενερ), σύμφωνα με τα μέχρι

τώρα δεδομένα, του εξασφάλισε, έστω και οριακά,

την είσοδό του στο κοινοβούλιο (με 44 βουλευτές),

ποσοστό που δεν είναι αμελητέο, δεδομένου ότι

Το ακραίο συντηρητικό ισλαμιστικό «Κόμμα 

Ευδαιμονίας (SP)» συμπεριλήφθηκε στην 

«Εθνική Συμμαχία», μαζί με το κεμαλικό 

«Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP)» και το 

 «Καλό Κόμμα»(Ακσενερ). 

Μια τέτοια κίνηση  προφανώς στόχευε στο

θρησκευόμενο κομμάτι του εκλογικού

σώματος, το οποίο, παρ’ όλα αυτά, έδωσε 

στο «Κόμμα Ευδαιμονίας»(ακραιοι ισλαμιστες)

 ποσοστό μόνο 1,35%.

Η πορεία του αριστερού «Λαϊκού Δημοκρατικού

Κόμματος (HDP)». αποτέλεσε μια από πιο ενδιαφέ-

ρουσες όψεις των φετινών τουρκικών εκλογών. Το

κόμμα αυτό κατάφερε για τρίτη φορά από την ίδρυσή

του να καταρρίψει το όριο του 10% και να εξασφαλίσει

έτσι την είσοδό του στην Εθνοσυνέλευση: έλαβε πο-

σοστό 11,7% κερδίζοντας 67 έδρες. Κάτι τέτοιο απο-

τέλεσε πραγματικό άθλο για το HDP(αριστεροι), με δεδομένη

την ακραία τρομοκρατία που κυριάρχησε στην προ-

εκλογική περίοδο και το γεγονός ότι η ηγεσία του

βρίσκεται στη φυλακή. Η κρατική προπαγάνδα στοχο-

ποίησε ιδιαίτερα το κόμμα αυτό, ταυτίζοντάς το με

το ΡΚΚ, πράγμα που νομιμοποίησε την καταστολή

εναντίον του, με μέτρα που κυμαίνονται από τη λο-

γοκρισία ώς τις ένοπλες επιθέσεις. Ωστόσο, το κυβερνόν

κόμμα και οι κυρίαρχοι κύκλοι θορυβήθηκαν από την

είσοδο του HDP(αριστεροι) στο κοινοβούλιο, ακριβώς επειδή

υπερέβη το κουρδικό πλαίσιο και συμπεριέλαβε στην

ατζέντα του αιτήματα διαφόρων καταπιεσμένων ομά-

δων της τουρκικής κοινωνίας –εργατών, γυναικών,

Αν τα προβλήματα στην επιχειρηματική δρα-
στηριότητα τροφοδότησαν πολιτικά το «Καλό Κόμμα»(Ακσενερ),
η εκλογική ενίσχυση του HDP(αριστεροι) υπήρξε, αποτέλεσμα,
τόσο της κουρδικής μετανάστευσης στα αστικά κέντρα
τα τρία τελευταία χρόνια, συνέπεια του εμφυλιοπο-

λεμικού κλίματος στις νοτιοανατολικές περιοχές της

χώρας, όσο και των κοινωνικών κινητοποιήσεων των

τελευταίων ετών.

Συνοψίζοντας, λοιπόν, η εικόνα που προκύπτει από

την τελευταία εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία

δεν συνίσταται στη συντριπτική νίκη του κυβερνώντος

κόμματος. Οι δύο πόλοι εξουσίας, ο «ισλαμιστικός»

και ο «φιλοκοσμικός», που εκφράζονται από το ΑΚΡ

και το CHP αντίστοιχα και προβάλλονται από πολλούς

αναλυτές ως φορείς μιας πολιτικής πόλωσης σε πα-

νεθνικό επίπεδο, παρουσιάζουν πτώση, ενώ δύο

άλλοι φορείς, το φιλοκοσμικό ακροδεξιό «Καλό Κόμμα»(Ακσενερ) και το αριστερό HDP, εμφανίζονται ως ανερχόμενα

κόμματα, ακολουθώντας ανοδική πορεία, παρά τις

ακραίες συνθήκες καταστολής σε βάρος τους. Όπως

δείχνει η διαμόρφωση των εκλογικών ποσοστών, οι

ψηφοφόροι και των δύο αυτών κομμάτων προέρχονται,

τόσο από το ΑΚΡ(ερντογαν), όσο και από το CHP(ρεμπουπλικανοι). 

Η περιχαράκωση,λοιπόν, σε τρεις εκλογικές ζώνες, σχήμα που αναπαράγεται συχνά στις πολιτικές αναλύσεις σχετικά με

την Τουρκία, δεν επιβεβαιώνεται με μια λεπτομερέ-

στερη εξέταση των εκλογικών συσχετισμών. Το

γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την αποσύνδεση

της κομματικής προτίμησης από το πρόσωπο του

ηγέτη του κάθε κόμματος, ιδίως στα δύο ανερχόμενα

κόμματα, σηματοδοτεί ίσως τη στροφή σε μια νέα

σχέση της τουρκικής κοινωνίας με την πολιτική.

ΕΘΝΙΚΗ ΗΧΩ  ΑΥΓ 2018